مقدمه :  با احتساب تعداد واژه هایی که در پی خواهد آمد، تا کنون پانصد واژه مازندرانی را نگارنده در نوشتار های متعلق به خود، مورد بررسی قرار داده است . پیدا است که انگیزه اصلی و هدف، تدوین واژه نامه نیست بلکه هدف این است که فرضیه های نادرست در مورد تاریخ مازندران باستان و درباره قومیت و زبان مردم آن به چالش کشیده شود ،همان فرضیه های نادرست که این جا و آن جا ، بر اساس پژوهش های محدود و حتی گاهی بی اساس عنوان می شود . برای رسیدن به هدفی  که یاد شد، ریشه یابی تعدادی پرشمار از واژه های مازندرانی ، به دور از شیوه های عامیانه ، دنبال شد .  تحقیقات میدانی که کشاورزی برنج و دامداری سنتی ( پرورش گاو جنگلی ) و شبکه های آبیاری و بطور اعم  تاریخ شفاهی را در بر می گیرد و نیز جغرافیای تاریخی ، از سوی نگارنده مورد توجه قرار گرفت، نتایج  حاصله  به شکل چند کتاب و چندین مقاله  تقدیم علاقمندان و پژوهشگران شده است . تحقیق گویای آن است که سکونت دائمی در جلگه ، با آمدن مردمانی متمدن با تمدن پیشرفته از شمال هند آغاز شد . آن ها مردمانی  با قومیت آریایی بوده ، درعهد حکومت  سلوکیان و اشکانیان و با دعوت و یا موافقت دستگاه سیاسی حاکم ، به منطقه پا گذاشته اند . اسکان تدریجی این مردم درصفحات شمالی ایران، مازندران تا ارمنستان را در بر گرفت. در رسیدن به نتایج ، همانطور که اشاره شد ،واژه ها و دستور زبان( مازندرانی )، مورد توجه ی خاص بوده است . حال بیست واژه دیگر در اینجا و به ترتیب الفبا، مورد اشاره است .                                                                                                                       

در مورد تاریخ مازندران باستان ، حقایقی بسیار مهم رفته رفته نمایان می شود . هرچند بعضی باورهای نادرست در نوشته ها و گفته ها ممکن است تا سال ها تکرار شوند و سال ها این وضع ادامه پیدا کند. این که مردم مازندران از نسل مارد¹ های فقیر و عقب مانده بوده اند و یا،مازندرانیان، بازمانده تپوری² ها هستند،یعنی مردمی که همسایه مارد ها بوده اند و دیوان مازندرانی غول های با شاخ و دم بوده اند و ساری به نام سارویه³ ساخته شد و آمل به خاطر زنی با نام آمله و یا به قولی توسط قوم آمارد⁴ بنا گردید!!

سروده های امیری¹را بعضی از پژوهشگران ، متعلق به یک نفر نمی دانند و اظهار عقیده می کنند² که امیر نام شاعرانی متعدد ، متعلق به عصر های مختلف ، و اشعار امیری سروده هایی متعلق به همه آنان است . به علاوه ، کسانی هم امیر را فقط افسانه می دانند. در این نوشتار ، سعی خواهد شد که بر اساس یافته هائی نو ، نکاتی مرتبط با ریشه های تاریخی « امیری خوانی » مطرح شود که امیدوارم شایان توجه باشد . همچنین در این مقاله معنایی تازه از یک رباعی مهم امیر پازواری تقدیم علاقمندان خواهد شد .