آنچه که در طول پنجاه سال گذشته در اقتصاد ما پیش آمد مساله ساده یی نیست ، راه علاج آن نیز دربایگانی تجربیات دیگر کشورها ثبت نگردیده است. دشواری کار هر روز آشکارتر می شود . تحلیل های ساده انگارانه از این و از آن زیاد است و بیانی قانع کننده از سوی اقتصاددانان شنیده نمی شود . سعی و خطا همچنان ادامه دارد . چندی پیش در روزنامه دنیای اقتصاد (28/6/98) مطلبی بود با عنوان " راه فرار از چرخه مخرب نفتی " و نام آقای دکتر مسعود نیلی در کنار آن به چشم می خورد .
چند روز پیش متوجه شدم که آقای دکتر زیبا کلام بیان استیصال خود می کند و می گوید :
هیچ کتابی به این سوال پاسخ نداده که آیا ملی شدن نفت بهترین راه حل بود ؟ او چنین اظهار نظر می کند :
«....محققی که علاقمند به مطالعه این موضوع باشد باید به مطبوعات انگلستان در سال های ۱۹۵۱-۱۹۵۳ میلادی مراجعه نماید تا موفق شود روایت انگلستان از ماجرا با کشف کند.ما دقیقا نمی‌دانیم آمریکایی‌ها در ماجرای ملی شدن نفت چه کردند؟ این موضع گیری‌ها در مطبوعات سال ۳۰-۳۲ قابل رصد کردن است. برخلاف تصور ما آمریکایی‌ها تلاش کردند تا بحران نفت ایران را حل کنند اما دولت ایران نمی‌پذیرفت. آیا تاکنون درباره درستی تصمیمات مصدق بحث شده است؟ یا تاکنون به این سوال پاسخ داده نشده که آیا تنها راه حل پیش روی ایران ملی کردن نفت بود؟ آیا به جز ملی کردن راه دیگری وجود نداشت؟» ایرنا 27 مرداد1398
رک و راست در پاسخ به آقای زیبا کلام باید گفت استاد محترم ! ضمانت قیامت بر عهده مرده شور نیست !!
احقاق حق مصدق ،متاسفانه، دهه ها بعد از او ،به دلیل نقش ناشیانه اقتصاد دانان و جامعه شناسانی نظیر دکتر زیبا کلام ، حالا چنین دست کم گرفته میشود . به راستی دلیل تقصیر چیست ؟
مقاله ای در پاییز 97در نشریه " پژوهش های باستان شناسی ایران " با عنوان " دربند کولا آوردگاه راه بردی اسپهبدان تبرستان در برابر اعراب " منتشر شد و موضوع آن ، مکانی تاریخی در مازندران ، موسوم به " دربند کولا " است .نویسنده مسئول مقاله آقای دکتر سامان توفیق در جریان پژوهش ها ی خود ، غار با اهمیت و بی نظیر خطیر کوه در شهرستان سوادکوه مازندران را که اخیراً به نادرستنزد بعضی ها به اسپهبد خورشید موسوم شده است چنین می نامد و آن را در پیوند با مکان تاریخی " دربند کولا " می شناساند ، و پژوهش منتشره از سوی اینجانب را که اصولاَ با اساس کار های ایشان در تعارض است ، با شرحی مفصل اما استدلالی ضعیف و نادرست مورد تردید قرار می دهد . از آنجا که درستی رساله دکتری و درستی موضوع پروژه ایشان ، با مکان یابی درست دربند کولا محک می خورَد ، وظیفه خود می دانم به منظور روشنی انداختن به موضوع مطالبی را بازگو کنم .
معادن نفت و گاز ایران ، میراث نقد و گرانبهایی است که تعلق به فرد فرد ایرانیان دارد . از نفت و گاز استخراجی ، هر ایرانی و یا هر خانوار ایرانی سهمی مشخص دارد . این سهم سال ها است که مطابق قانون به صندوق دولت ریخته می شود .
این مطلب که درآمد حاصل از نفت و گاز بر اساس کدام برنامه و یا چگونه هزینه می شود عجالتاً موضوع بحث ما نیست . سوال ما این است : آیا سرپرست هر خانوار ایرانی این را می داند که سال گذشته یا سالهای پیش از آن سهم خانوار او معادل کدام مبلغ بوده ؛ که به صندوق دولت رفته یا به دست حکومت رسیده است ؟ نمونه های آماری که هر پژوهشگر در هر کجای ایران قادر به انجام دادن آن است نشان می دهد حتی به تقریب یا تخمین ، هیچ فرد ایرانی از سهم خود با خبر نیست چرا که اقدامی رسمی در این زمینه صورت نگرفته و نمی گیرد ، ضرورت این اقدام نیز از سوی کسی عنوان نمی شود . این ندانستن خطرناک بوده در نیم قرن گذشته برای ما ایرانیان بسیار گران تمام شده است ، نبود نظارت مردمی یعنی نظارت ده ها ملیون ایرانی برهزینه کرد صد ها میلیارد دلار درآمد نفت و گاز ، حاصل این بی خبری است .
مقدمه :
تمدن در مازندران با کشت برنج و دامپروری متناسب با آن آغاز شد . تلاش مهاجران شالیکار برای آماده سازی شبکه های آبیاری در مازندران، منجر به تغییراتی مهم، خواسته یا ناخواسته در مسیر رودخانه تجن شد . مسیر تجن که یونانیان زمان اسکندر آن را از نزدیک دیده اند، به واقع تعجب برانگیز بود اما بعد ها به دلیل بعضی اقدامات از سوی شالیکاران وکوتاه زمانی پس از استقرارشان در منطقه،مسیر رود تغییر می کند . آمدن اسکندر به ایران ، پیش از آمدن مهاجران از شمال هند و مقدم بر آنبوده است لذاروایت راویان یونانی از مسیر رودخانه، ِامروز غیر واقعی یا عجیب جلوه می کند. این نوشتار دلائل شکل گیری آن وضعیت عجیب و دلیل تغییر آن به وضعیت موجود را بررسی می کند .
ضمن بیان مطلب ، مکانی مهم و تاریخی مرتبط با عبور اسکندر از ناحیه ، (پل گردن )، شناسایی و معرفی خواهد شد .
مردم از نتیجه بازی اخیر ایران و ژاپن در جام ملت های آسیا رنجیده اند . این رنجش زودگذر است و قهرمانان فوتبال فرصت آن را دارند که جبران کنند و خوشحالی را باز هم برای فوتبال دوستان ما به ارمغان بیاورند .کاش برد و باخت اقتصاددانان چون برد و باخت فوتبالیست ها برای ما آشکار می بود و می دیدیم این دسته از کارشناسان ، بازی را بر اثر تسامح بیش از حد خود چگونه باخته اند .
در دانشگاه های کشور ، هنوز هم به تاریخ محلی کم پرداخته می شود . درمازندران این نارسایی بیشتر است .بیرون از موسسات دانشگاهی ، گر چه جمعی می کوشند تاپرده از تاریخ مازندران باستانبردارند امابا تاسف در اغلب موارد ، واقعیت ها و شواهد تاریخی را ، آنهابه دور از متدهای علمی دنبال میکنند، بر پایه حدس و گمان ملاحظاتی بر روی کاغذ می آورند و بی آن که احساس مسئولیت کنند آن را به علاقه مندان، به ویژه به مردم عادی ، در قالب کتاب ارائه می دهند . نقد و بررسی کتاب های این دسته از نویسندگان نیز سنتی جا افتاده نیست . گاهی به این واهمه ، که مبادا خصومت مولف ،یاخصومت هواداران ، دامنگیر منتقد اثر شود .
از نیم قرن پیش تا کنون ، انباشتی روز افزون از مشکلات ،پیش پای ما مانده است و رفته رفته می رود به کوهی بدل شود . مشکل ، قبل از آن که به سیاستمداران نسبت داده شود ،به آن دسته از کارشناسان ربط پیدا می کند که به ظاهر مشعل علم اقتصاد را برای سیاستمداران بر سردست گرفته اند ،کارشناسانی با نقش حساس در امور کشور، از برنامه ریزیگرفته تا امور بانکداری و بودجه ، آنها تکیه گاه مهم سیاستمداران در تصمیم گیری امور اقتصادی و اجتماعی کشورند . خبط ناخواسته این دسته از کارشناسان طی نیم قرن گذشته ، تاکید می کنیم طی نیم قرن گذشته ، به لحاظ مالی و اقتصادی ، دستگاه سیاست را در کشور به بیراهه سوق داده است . آن ها ناخواسته و بنا به الگویی کهنه ، شفافیت را از رابطه مالی دولت و مردم زدوده اند . گر چه دور از انتظار است ، بلی این مشکل در ایراناتفاق افتاد و بحرانی پنجاه ساله را برایمان حاصل آورد که هم اکنون نیز ادامه دارد . بد ترین روزها در مواجهه با این بحران را ، امروزما تجربه می کنیم.
............................................................................................................................................................................................ 
